Het Europees Parlement zint erop praktisch de hele Europese levensmiddelenketen te reguleren. Dit ondanks waarschuwingen van de Europese consumentenbond (BEUC) en de Europese mededingingsdienst voor nefaste gevolgen daarvan voor de koopkracht van de consument, die meer geld kwijt zal zijn voor dezelfde boodschappen.
Deze waarschuwing uit het CBL, de koepelorganisatie van supermarkten en foodservicebedrijven, aan de vooravond van een belangrijk besluit in Brussel over regulering van de levensmiddelenketen.
Het Europees Parlement (EP) zet erop in dat boeren en fabrikanten met méér dan één miljard euro aan omzet op jaarbasis onder nieuwe EU handelspraktijkenwetgeving voor de levensmiddelenketen beschermd zouden moeten worden tegen grote kopers (fabrikanten en retailers). De Nederlandse overheid daarentegen stelt zich op het standpunt dat in principe alleen kleine en middelgrote boeren en producenten (maximale jaaromzet 50 miljoen euro) onder de wetgeving bescherming behoeven. Dit is conform het oorspronkelijke voorstel van de Europese Commissie, waar het CBL ook achter staat. Enkele lidstaten zouden niettemin bereid zijn water bij de wijn te doen, om tot een akkoord te komen. Woensdag komen EP, Commissie en lidstaten in Straatsburg voor de vijfde keer bijeen om tot een compromis te komen.
De Europese consumentenkoepel BEUC, waarvan ook de Nederlandse Consumentenbond lid is, maakt zich ‘grote zorgen’ over het de inzet van het EP en vreest voor duurdere levensmiddelen. De consumentenkoepel ziet geen enkele rechtvaardiging waarom het Parlement de reikwijdte van het oorspronkelijke wetgevingsvoorstel van de Europese Commissie wil uitbreiden van kleine en middelgrote boeren en producenten naar grote agro-coöperaties en grote fabrikanten. ‘In plaats van het MKB en boeren te beschermen creëert het parlement een situatie waarin grote producenten druk kunnen uitoefenen op exploitanten in de gehele toeleveringsketen in hun eigen economisch belang’, aldus BEUC.
Volgens Paolo de Castro, vice voorzitter van de landbouwcommissie van het EP en vertegenwoordiger van het parlement in de compromisonderhandelingen met de lidstaten, wil het EP bedrijven met een omzet tot 1,25 miljard euro op jaarbasis onder de wetgeving bescherming krijgen. Als gevolg zou nagenoeg de volledige Europese levensmiddelenketen worden gereguleerd. Slechts een klein percentage van producenten realiseert meer dan 1,25 miljard euro omzet, waaronder Nestlé, Coca Cola en Unilever.
De Europese mededingingsdienst deelt de zorgen van de Europese consumentenkoepel BEUC. Het uitbreiden van de reikwijdte van de wetgeving van MKB bedrijven naar grote fabrikanten ‘vermindert de druk die grote kopers kunnen uitoefenen op grote fabrikanten om hun marges te verminderen en kan een significante marktverstoring impliceren omwille van de brede impact op de markt en uiteindelijk op de consumentenprijzen’, aldus de Europese mededingingsdienst.
De Europese mededingingsdienst voorziet bovendien dat als grote fabrikanten hogere prijzen kunnen bedingen, zij dit voordeel niet zullen delen met boeren en tuinders en mkb-leveranciers maar in hun eigen zak zullen steken.
Het CBL wijst erop dat het over-reguleren van de levensmiddelendistributieketen in het bijzonder consumenten met een smalle beurs zal raken. ‘Zij geven relatief het meest van hun inkomen aan boodschappen uit. Als gevolg zullen zij prijsstijgingen het zwaarst voelen. Net die groep die zich momenteel in een aantal EU-lidstaten, waaronder Nederland, verzet tegen hoge prijzen van levensonderhoud zoals energiekosten, huurprijzen, zorgkosten en voedselprijzen. Het Nibud concludeerde recent dat van de 8 miljoen huishoudens in Nederland, er 2,6 miljoen zijn die met moeite kunnen rondkomen’, aldus Marc Jansen, directeur van het CBL.
Het CBL roept de EU-lidstaten, en in het bijzonder onze vice-premier Carola Schouten, op de poot stijf te houden en de reikwijdte van de wetgeving te beperken tot MKB bedrijven en boeren. ‘Het MKB concept berust op goed verankerde beginselen van EU-recht. Het oprekken van de bestaande MKB-definitie tot 1,25 miljard euro omzet zoals het Europees Parlement wenst, is volkomen arbitrair en zal voedsel nodeloos duurder maken’, aldus Jansen van het CBL. ‘Het is onverantwoorde koehandel om zo Europese wetgeving voor de levensmiddelendistributieketen op te stellen, die dagelijks van toepassing zal zijn op miljoenen transacties in duizenden verschillende scenario’s, zonder serieus naar de impact te kijken en de onbedoelde gevolgen in overweging te nemen. De consument zal het gelag gaan betalen van de doorgeslagen regelzucht van het Europees Parlement’
